آیات و روایات متناسب :
ولادت حضرت زهراعليها السلام
قرآن کریم:
إنّا أعطَيناكَ الكَوثَرَ فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَر
همانا ما كوثر را به تو عطا كرديم پس براي پروردگارت نماز بخوان و قرباني كن
كوثر ، آيه ۲ - ۱ .

حضرت فاطمه سلام الله ‏عليها :
فَرَضَ اللَّهُ الصَّلاةَ تَنزِيهاً مِنَ الكِبرِ
خداوند نماز را براي دوري از كبر واجب كرد
بحار الأنوار ، ج ۸۲ ، ص ۲۰۹ .


روز مادر
قرآن کریم:
و وصَّينَا الإنسانَ بِوالِدَيهِ إحساناً حَمَلَتهُ أُمُّهُ كُرهاً و وَضَعَتهُ كُرهاً)
ما به انسان سفارش كرديم كه به پدر و مادرش نيكي كند ؛ مادرش او را با رنج حمل كرد و با رنج بر زمين نهاد
احقاف ، آيه ۱۵ .
پيامبرصلي الله عليه وآله :
الجَنَّةُ تَحتَ أقدامِ الاُمَّهاتِ
بهشت زير قدم‏هاي مادران است
ميزان الحكمه ، ح ۲۲۶۹۱ .

پيامبرصلي الله عليه وآله :
إذا صَلَّتِ المَرأةُ خَمسَها و صامَت شَهرَها و أحصَنَت فَرجَها و أطاعَت بَعلَها فَلَتَدخُلُ الجَنَّةَ مِن أيِّ أبوابٍ شاءَت
هرگاه زني نمازهاي پنج‏گانه‏اش را به جاي آورد ، و ماه رمضان را روزه بگيرد، و دامنش را پاك نگه دارد ، و از شوهرش فرمان ببرد ، از هر دري كه بخواهد وارد بهشت مي‏شود
كتاب من لايحضره الفقيه ، ج ۳ ، ص ۴۴۱ .

امام حسن مجتبي علیه السلام :

لِبَعْضِ وُلْدِهِ: يا بُنَيَّ! لا تُواخِ أحَداً حَتّى تَعْرِفَ مَوارِدَهُ وَ مَصادِرَهُ، فَإذَا اسْتَنْبَطْتَ الْخِبْرَةَ، وَ رَضيتَ الْعِشْرَةَ، فَآخِهِ عَلى إقالَةِ الْعَثْرَةِ، وَ الْمُواساةِ فىِ الْعُسْرَةِ.[تحف العقول،ص 164،س 21؛بحارالأنوار،ج 75،ص 105،ح 3.]
امام حسن مجتبي به بعضى از فرزندانش فرمود: اى پسرم! با كسى دوستى و برادرى بر قرار نكن مگر آن كه او را از هر جهت بشناسى و مورد اطمينان باشد، پس هنگامى كه چنين فردى را يافتى در همه امور با او باش.

-  پیامبر اکرم (صل الله علیه و آله) :هر زنی که شوهرش را هفت روز خدمت کند ، خداوند هفت در دوزخ را به روی او ببندد و هشت در بهشت را به رویش بگشاید ، تا از هر در که بخواهد وارد شود و هیچ زنی نیست که جرعه ای آب به شوهرش بنوشاند مگر آنکه این عمل او برایش بهتر از یکسال عبادت باشد که روزهایش را روزه و شب هایش را به عبادت سپری کند . (إرشاد القلوب . ص 17

- امام صادق (علیه السلام) :هر که مجردی را زن دهد ، از جمله کسانی است که خداوند در روز قیامت به او نظر می افکند . (اصول کافی . ج5 . ص331)

- ییامبر اکرم (صل الله علیه و آله) :زن بگیرید ؛ زیرا که ازدواج کردن روزی شما را بیشتر می کند . (بحار الانوار . ج103 0ص217)

- پیامبر اکرم (صل الله علیه و آله) :هر که دوست دارد که پاک و پاکیزه خدا را دیدار کند ، با همراه داشتن همسری به دیدارش رود0 (بحار الانوار . ج103 0ص220)

http://khabarnew.ir/NSite/FullStory/News/?Serv=12&Id=53472&Sgr=79

رسول خدا صلی الله علیه و اله فرمودند :

زمستان بهار مومن است ، از شبهای طولانی اش برای شب زنده داری ، و از روزهای کوتاهش برای روزه داری بهره می گیرد .

در حفظ او بكوشيد:

از علي (ع) نقل كرده اند كه : بر محمد وال محمد صلوات بفرستيد زيرا خداوند عز وجل ، در وقتي كه محمد(ص) را ياد كنيد واو را دعا نماييد ودر حفظ او بكوشيد ، دعايتان را قبول خواهد فرمود.

اجابت دعا:

از امام صادق(ع) روايت شده كه رسول خدا (ص) فرمود: صلوات فرستادن شما بر من ، اجابت ، دعاي شما وپاكيزگي اعمالتان مي باشد

رسول خدا :

العِلمُ خَزائنُ و مَفاتِيحُهُ السُّؤالُ، فَاسألُوا رَحِمَكُمُ اللّه ُ فإنّهُ يُؤجَرُ أربَعةٌ : السائلُ ، و المُتَكلِّمُ ، و المُستَمِعُ ، و المُحِبُّ لَهُم ( تحف العقول ، ص 41)

دانش گنجينه هايى است و كليدهاى آنها پرسش است ؛ پس بپرسيد ، رحمت خدا بر شما ، كه بر اثر آن چهار نفر پاداش مى يابند : پرسش کننده ، گوينده ، شنونده و دوستدار آنان .

امام موسى بن جعفرعلیه السلام :

مَنْ صَدَقَ لِسانُهُ زَكى عَمَلُهُ، وَ مَنْ حَسُنَتْ نيَّتُهُ زيدَ فى رِزْقِهِ، وَ مَنْ حَسُنَ بِرُّهُ بِإ خْوانِهِ وَ اءهْلِهِ مُدَّ فى عُمْرِهِ.( تحف العقول ، ص 388، س 17؛ بحارالا نوار، ج 75، ص 303، ضمن حديث 25. )
هر كه زبانش صادق باشد اعمالش پاک ميگردد، هر كه فكر و نيّتش نيك باشد در روزيش توسعه خواهد بود، هر كه به دوستان و آشنايانش نيكى و احسان كند، عمرش طولانى خواهد شد.

حضرت علی (علیه السلام) فرموند: «اَرْبَعٌ مَنْ اُعطِیهُنَّ فَقَدْ اُعطی خَیرَ الدُّنیا و الاخرِهِ، صِدْقُ حَدیثٍ وَ‌ اَداءُ اَمانَهٍ وَ عِفَّهُ بَطْنٍ وَ حُسْنُ خلقٍ»

چهارچیز است،‌که به هر کس بخشیده شده باشد، به تحقیق خیر دنیا و آخرت به او بخشیده شده است: راستگویی، اداکردن امانت، نگهداری شکم (از حرام و مشتبه) و خوش اخلاقی

بحارالانوار، ج 71، ص 2.

حضرت عيسي‏ عليه السلام :

خادِمي يَدايَ و دابَّتي رِجلاي و فِراشِي الأرضُ و وِسادِي الحَجَرُ و دِفئي فِي الشِّتاءِ مَشارِقُ الأرضِ . . . . أبيتُ و لَيسَ لي شَي‏ءٌ و أصبِحُ و لَيس لي شَي‏ءٌ و لَيسَ عَلي وَجهِ الأرضِ أحَدٌ أغني مِنّي

خدمت كار من دو دست من است و مركبم دو پاي من و بسترم زمين و بالشم سنگ و گرمابخشم در زمستان مكان‏هاي آفتابگير . . . . شب و روز خود را با ناداري سپري مي‏كنم و با اين حال روي زمين ، هيچ كس توانگرتر و بي‏نيازتر از من نيست .

بحار الأنوار ، ج ۱۴ ، ص ۲۳۹ .

امیر المؤمنین(علیه السلام) فرمودند:

هر کس از غذا خوردن سیر شود در همان حال به سه عقوبت گرفتار می شود.

1- پرده بر روی قلبش انداخته می شود.

2- خواب بر چشمانش مسلط می شود.

3- کسالت بدنش را می گیرد.

شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید جلد 20 ص 220 حدیث 674

و فرمودند:هر کس خوراکش کم باشد درد هایش کم است.

میزان الحکمه جلد 1 ص156 به نقل از غرر الحکم

پس دوستان همراه وهمفکر در راه طلبگی حد اقل از پر خوری پرهیز کنیم

امام حسن مجتبي :

عَجِبْتُ لِمَنْ يُفَكِّرُ فى مَأكُولِهِ كَيْفَ لايُفَكِّرُ فى مَعْقُولِهِ، فَيَجْنِبُ بَطْنَهُ ما يُؤْذيهِ، وَيُوَدِّعُ صَدْرَهُ ما يُرْديهِ.
تعجّب مى كنم از كسى كه در فكر خوراك و تغذيه جسم و بدن هست ولى درباره تغذيه معنوى روحى خود نمى انديشد، پس از غذاهاى فاسد شده و خراب دورى مى كند و با عقل و قلب و روح خود كارى ندارد ـ و هر مطلب و برنامه اى را به هر شكل و نوعى باشد استفاده مى كند ـ [كلمةالإمام الحسن (عليهالسلام)،ص 39؛بحارالأنوار،ج 1،ص 218،ح 4

امام باقر(علیه السلام ) می فرمایند :

خواب در ابتدای روز مایه نادانی و کودنی و خواب قیلوله (خواب کوتاه نیمروز) نعمت و خواب پس از عصر مایه حماقت و ابلهی و خواب میان مغرب و عشاء مایه محرومیت از روزی است .

امیر مومنان سلام الله علیه می فرمایند: خواب میان مغرب و عشا و پیش از طلوع  خورشید مایه فقر است .

مفاتیح الحیاه ،ایه الله جوادی آملی ، ص : 194-195

امام الكاظم علیه السلام  :

لَيْسَ مِنّا مَنْ لَمْ يُحاسِبْ نَفْسَهُ فى كُلِّ يَوْمٍ، فَإِنْ عَمِلَ حَسَنا إسْتَزادَ اللّهَ، وَ إ نْ عَمِلَ سَيِّئا إسْتَغْفَرَاللّهَ وَ تابَ اِلَيْه. (وسائل الشّيعة، ج 16، ص 95، ح 21074.)
از شيعيان و دوستان ما نيست ، كسى كه هر روز محاسبه نَفْس و بررسى اعمال خود را نداشته باشد، تا اگر اعمال و نيّاتش خوب بوده سعى كند بر آن ها بيفزايد ؛ و اگر زشت و ناپسند بوده است از خداوند طلب مغفرت و آمرزش كند و جبران نمايد.

الإمام زين العابدين ـ و قد ضَمَّ ابنَهُ الباقِرَ إلى صَدرِهِ لَمّا حَضرَهُ المَوتُ ـ :

يا بُنَيَّ اُوصِيكَ بما أوصاني بهِ أبي حِينَ حَضَرَتهُ الوَفاةُ ، و بِما ذَكرَ أنّ أباهُ أوصاهُ بهِ ، قالَ : يا بُنَيَّ ، إيّاكَ و ظُلمَ مَن لا يَجِدُ علَيكَ ناصِرا إلاّ اللّه َ .( ميزان الحكمة، ج 13، اندرزهاي امام سجاد(ع))

امام زين العابدين (ع) در هنگام رحلتش و آن گاه كه فرزندش باقر(ع) را در آغوش كشيد فرمود: فرزندم! تو را به همان چيزى سفارش مى كنم كه پدرم هنگام وفاتش به من سفارش كرد و فرمود كه پدرش نيز او را به آن سفارش كرده است؛ فرمود : اى فرزندم! بپرهيز از ستم كردن بر كسى كه در برابر تو ياورى جز خداوند نمى يابد

امام رضا  علیه السلام  :

الايمان اربعه ارکان: التـوکل على الله، و الرضا بقضاء الله و التسليم لامـر الله، والتفويض الى الله.( تحف العقول،ص 445(
ايمان چهار رکن دارد: 1ـ توکل برخدا 2ـ رضا به قضاى خدا 3ـ تسليم به امر خدا 4ـ واگذاشتن کار به خدا.

امام محمد باقر (علیه السلام ) :

أوشَكُ دَعوةٍ و أسرَعُ إجابةٍ دعاءُ المرءِ لأخيهِ بظَهرِ الغَيبِ .( ميزان الحكمة، ج4،ص63)

نزديكترين و سريعترين دعا به اجابت ، دعايى است كه انسان در غياب برادر خود براى او مى كند .

امام سجادعلیه السلام :

إ نْ شَتَمَكَ رَجُلٌ عَنْ يَمينِكَ، ثُمَّ تَحَوَّلَ إلي يَسارِكَ فَاعْتَذَرَ إلَيْكَ فَاقْبَلْ مِنْهُ.( مشكاة الا نوار، ص 229، س 10؛بحارالا نوار، ج 78، ص 141، ح 3.)
چنانچه شخصي از سويي تو را بدگويي كند، و سپس برگردد و از سوي ديگر پوزش طلبد، عذرخواهي و پوزش او را پذيرا باش.‏

الإمام زين العابدين ـ و قد ضَمَّ ابنَهُ الباقِرَ إلى صَدرِهِ لَمّا حَضرَهُ المَوتُ ـ :

يا بُنَيَّ اُوصِيكَ بما أوصاني بهِ أبي حِينَ حَضَرَتهُ الوَفاةُ ، و بِما ذَكرَ أنّ أباهُ أوصاهُ بهِ ، قالَ : يا بُنَيَّ ، إيّاكَ و ظُلمَ مَن لا يَجِدُ علَيكَ ناصِرا إلاّ اللّه َ .( ميزان الحكمة، ج 13، اندرزهاي امام سجاد(ع))

امام زين العابدينعلیه السلام  در هنگام رحلتش و آن گاه كه فرزندش امام باقر(ع)  را در آغوش كشيد فرمود: فرزندم! تو را به همان چيزى سفارش مى كنم كه پدرم هنگام وفاتش به من سفارش كرد و فرمود كه پدرش نيز او را به آن سفارش كرده است؛ فرمود : اى فرزندم! بپرهيز از ستم كردن بر كسى كه در برابر تو ياورى جز خداوند نمى يابد.

رسول خدا( صلی الله علیه و اله ) :

ثلاثةٌ يُحِبُّها اللّه ُ سبحانَهُ : القِيامُ بحقِّهِ ، و التَّواضُعُ لخَلقِهِ ، و الإحْسانُ إلى عِبادِهِ ( ميزان الحكمة،ج2،ص434)
خـداى سـبحان سه كار را دوست دارد: گزاردن حق او ، فروتن بودن با خلقش و نيكى كردن به بندگانش.

امام حسين علیه السلام  :

و أَنِّي لَم أَخرُج أَشِراً و لَا بَطراً و لَا مُفسِداً و لَا ظَالِماً و إِنَّمَا خَرَجتُ لِطَلبِ الإِصلاَحِ فِي أُمَّةِ جَدِّي صلَّي الله عليه و آله، أُرِيدُ أَن آمَرَ بالمَعرُوفِ و أَنهي عَنِ المُنكَر و أسِيرُ بِسِيرةِ جَدِّي و أبي علي بن أبي طالب .[بحارالانوار،ج 44،ص 329]

به درستي كه من بيهوده ، گردن كشانه و ظالمانه حركت نكردم ، بلكه براي اصلاح در امت جدم محمد (صلَّي الله عليه و آله) حركت كردم و مي خواهم امر به معروف و نهي از منكر كنم و به روش جدم محمد (صلَّي الله عليه و آله) و پدرم علي بن ابي طالب (ع) رفتار كنم.

رسولُ اللّه ِ ـ لَمّا نَزلتْ آيةُ المُباهَلة:

تعالَوا نَدْعُ أبناءنا و أبناءكم … و أخذَ بيدِ عليٍّ و فاطمةَ و الحسنِ و الحسينِ عليهم السلام ـ : هؤلاءِ أهْلي(ميزان الحکمه،ج 2،ص 76)
پيامبر خدا ـ وقتى آيه مباهله: «بياييد ما فرزندانمان و شما فرزندانتان … را حاضر آوريم» نازل شد و پس از آن كه دست على و فاطمه و حسن و حسين عليهم السلام را گرفت ـ فرمود : اينان خانواده منند.

انتظِروا الفرَجَ و لا تَيأسُوا مِن رَوحِ اللّه ِ، فإنّ أحبَّ الأعمالِ إلى اللّه ِ عزّ و جلّ انتظارُ الفَرَجِ .(ميزان الحكمه،ج1،ص393)
در انتظار فرج باشيد و از رحمت خدا نوميد مشويد؛ زيرا محبوبترين كارها نزد خداوند عزّ و جلّ انتظار فرج است.

الدرّ المنثور : لَمّا كانَ يومُ غديرِ خُمٍّ ـ وَ هُوَ اليومُ الثّامن عشَرَ مِنْ ذي الحِجّةِ ـ قالَ النّبيُّ :

مَن كُنتُ مَولاهُ فعَلِيٌّ مَولاهُ، فأنْزَلَ اللّه ُ : «اليَومَ أكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ» .(الدر المنثور ، ج 2، ص19)
الدرّ المنثور : چون روز غدير خم ـ كه هجدهم ذي حجّه است ـ فرارسيد پيامبر فرمود: هر كه من مولاى اويم، پس على مولاى اوست. آن گاه خداوند اين آيه را فرو فرستاد: «امروز دينتان را براى شما كامل كردم».

امام الكاظم علیه السلام :

ما فِى الْميزانِ شَيْي ءٌ اءثْقَلُ مِنَ الصَّلاةِ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمّدٍ. (اصول كافى ، ج 2، ص 494، ح 15. )
در ميزان الهى ، عملي سنگين تر از ذكر صلوات بر محمّد و اهل بيتش نيست.

شيخ صدوق در کتاب امالي از ابن عباس روايت مي کند که علي بن ابي طالب (عليه السلام) به رسول خدا (صلي الله عليه و آله) عرض کرد: تو عقيل را دوست مي داري؟! فرمود: آري ، من عقيل را از دو جهت دوست دارم:
اول: اين که عقيل را براي وجود خودش دوست مي دارم.
دوم: به جهت اين که ابوطالب او را دوست داشت، دوست مي دارم. فرزند همين عقيل در راه دوستي فرزند تو فدا مي شود و چشمان مؤمنين براي او گريان خواهد شد و ملائکه بر او درود مي فرستند.
ارشاد شيخ مفيد (رحمت الله عليه)

الإمامُ زينُ العابدينَ علیه السلام  ـ مِن دُعائهِ في يَومِ عَرَفَةَ

و اعمُرْ لَيلي بِإيقاظِي فيهِ لِعبادَتِكَ ، و تَفَرُّدِي بِالتَّهجُّدِ لكَ ، و تَجَرُّدِي بِسُكُوني إلَيكَ ، و إنزالِ حوائجِي بكَ ( صحيفه سجاديه ، دعاي 47)
امـام سـجاد علیه السلام ، در دعاى روز عرفه : (خدايا) با بيدار كردن من در شب براى بندگيت و خلوت شـب زنـده دارى براى تو و آرام گرفتنم به تو و آوردن نيازها وخواسته هايم به درگاه تو ، شبم را آباد گردان .

امام جعفر الصادق علیه السلام  :

إمْتَحِنُوا شيعتَنا عِنْدَ ثَلاثٍ: عِنْدَ مَواقيتِ الصَّلاةِ كَيْفَ مُحافَظَتُهُمْ عَلَيْها، وَ عِنْدَ أ سْرارِهِمْ كَيْفَ حِفْظُهُمْ لَها عِنْدَ عَدُوِّنا، وَ إ لى أ مْوالِهِمْ كَيْفَ مُواساتُهُمْ لاِ خْوانِهِمْ فيها. (وسائل الشيعة ، ج 4، ص 112.)
شيعيان و دوستان ما را در سه مشورد آزمايش نمائيد: -1 مواقع نماز، که چگونه رعايت آن را مى نمايند. -2 اسرار يكديگر را چگونه فاش و يا نگهدارى مى كنند. 3 - نسبت به اموال و ثروتشان چگونه به ديگران رسيدگى مى كنند و حقوق خود را مى پردازند.

امام سجاد علیه السلام  :

وَ أَمّا حَقّ الصّغِيرِ فَرَحْمَتُهُ وَ تَثْقِيفُهُ وَ تَعْلِيمُهُ وَ الْعَفْوُ عَنْهُ وَ السّتْرُ عَلَيْهِ وَ الرّفْقُ بِهِ وَ الْمَعُونَةُ لَهُ وَ السّتْرُ عَلَى جَرَائِرِ حَدَاثَتِهِ فَإِنّهُ سَبَبٌ لِلتّوْبَةِ وَ الْمُدَارَاةُ لَهُ وَ تَرْكُ مُمَاحَكَتِهِ فَإِنّ ذَلِكَ أَدْنَى لِرُشْدِهِ (رساله حقوق امام سجاد (ع) - حق خردسال)
و اما حق خردسال، مهربانى با اوست و پرورش و آموزش او ؛ و گذشت و چشم ‏پوشى و نرمى با او ؛ و كمك به وى و پرده ‏پوشى بر لغزشهاى كودكانه اوست كه موجب توبه او شود ؛ و كنار آمدن با او و اجتناب از تحريك كردن او ؛ زيرا اين (روش) به رشد وى نزديكتر است

شاد کردن مؤمن
امام كاظم (علیه‌ السلام):
مَنْ سَرَّ مُؤْمِناً فَبِاللهِ بَدَأ وَبِالنَّبِيِّ ثَنّی وَبِنا ثَلَّثَ.
هرکس مؤمنی را شاد کند، ابتدا خدا را شاد کرده، و دوم پیامبر (صلی الله علیه و آله) را، و سوم ما را.
He who makes a Muslim believer happy, has pleased first Allah, secondly the Prophet, and thirdly us (Ahl al-Bayt).
مستدرک الوسائل، ج 12، ص 399

امام حسين(ع) :

مَنْ نَفَّسَ كُرْبَةَ مُؤْمِن، فَرَّجَ اللهُ عَنْهُ كَرْبَ الدُّنْيا وَالاْخِرَةِ.[مستدرك الوسائل،ج 12،ص 416،ح 13؛بحارالأنوار،ج 75،ص 121،ح 4]
هركس گره اى از مشكلات مؤمنى باز كند و مشكلش را برطرف نمايد، خداوند متعال مشكلات دنيا و آخرت او را اصلاح مى نمايد.

- اقسام خواب ها ( وقت خواب ) :

پيامبر اكرم ( صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِه (فرمودند : خواب بر چند نوع است :

1 - خواب غفلت : خوابيدن در مجلس پند و يادآوري است.

حضرت آیت الله مجتهدی ( حفظه الله ) می فرمایند : یکی از خطباء تهران می فرمودند : همیشه شخصی را می دیدم که در جلسات متعدد پای منبر من می آید ، لذا من هم نمی توانستم مطالب تکراری را بگویم ، روزی به او گفتم : امیدوارم صحبتهای من برای شما مفید باشد ، و باعث تضییع وقتتان نباشم زیرا شما را می بینم که الحمد لله مقید به شنیدن صحبتها و احادیث این حقیر هستید ، او گفت : بله ، مدتی است که دچار بی خوابی شده ام ، و دکتر هم توصیه کرده است که سعی کن بیشتر استراحت کنی و بخوابی ، اما با این وجود خوابم نمی برد ولی در پای منبر شما نمی دانم چگونه است که از همه جا بهتر می خوابم در آن موقع متوجه شدم که این شخص برای خوابیدن می آید نه برای درک مطلب . ظاهراً منبریها و وُعّاظ ، هم کار پدر را می کنند ، چون نصیحت می نمایند ، و هم کار مادر را ، چون لالائی می خوانند .

آداب الطلاب ، ص349

2 - خواب بدبختي : خوابيدن در وقت نماز است.

3 - خواب لعنت (فيلوله ) : خواب بعد از طلوع آفتاب است كه انسان را كسل مي كند .

4 - خواب عذاب (عيلوله ) : خواب بين الطلوعين ؛ از فجر (نماز صبح) تا طلوع آفتاب كه مذموم و بد مي باشد.

[ در روايات از خوابيدن قبل از طلوع آفتاب ، بسيار نهي شده و مکروه است .

1 * حضرت رسول (صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِه ) : زمین به سوی خدا ناله و فریاد می کند از سه چیز : … خواب کردن بر آن قبل از طلوع آفتاب .

2 * حضرت صادق (علیه السلام ) : خواب بامداد شوم است و روزی را منع می کند و رنگ را زرد می کند و صورت را زشت می کند … و بدرستی که خداوند روزی را ما بین طلوع صبح تا طلوع آفتاب قسمت می نماید …و مرغ بریان و ترنجبین بر بنی اسرائیل در این وقت نازل می شد ، هر که در این وقت خواب بود ، بهره او نازل نمی شد .

3 * اما در چند حدیث این خواب را اجازه داده اند ؛ حضرت صادق (علیه السلام) به شخصی فرمودند که چون نماز صبح کردی و ذکر خدا ( تعقیبات) خواندی ، اگر قبل از طلوع آفتاب بخوابی اشکالی ندارد . چنان چه در حدیث صحیح است که امام رضا (علیه السلام) به شخصی فرمود که فردا بعد از طلوع آفتاب بیا که من بعد از نماز صبح خواب می کنم .

1 تا 3 - حلیه المتقین ، ص170 ]

5 - خواب راحت (قيلوله ) : خواب قبل از ظهر تا ظهر و بعد از نماز ظهر تا عصر است ، كه مستحب است و در آن وقت اگر كسي خوابي ببيند دروغ نمي شود . و اين خواب رفع كننده كسالت و هضم كننده غذا است .

[ شخصی به خدمت حضرت رسول (صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِه) آمد و عرض کرد که من حافظه قوی داشتم و اکنون فراموشی بر من غالب شده است . حضرت فرمودند که آیا خواب قیلوله می کردی و حال ترک کرده ای ؟ گفت : بلی . حضرت فرمودند که باز خواب قیلوله بکن . چنان کرد و حافظه اش برگشت . و در روایت دیگر است که خواب قیلوله نعمت است و نیکو یاوری است بر بیداری و عبادت شب .

حلیة المتقین ، ص170 ]

6 - خواب رخصت ( خوابي كه اجازه داده شده) : خوابيدن بعد از نماز عشا است.

7 - خواب حسرت : خوابيدن در شب جمعه است.

8 - خواب حيلوله : خواب بعد از ظهر يا خواب وقت ظهر است ،چون اين خواب حايل و فاصل بين ظهر و نماز (ظهر) است ،حيلوله گويند . و چون تأخير نماز از اول وقت ناپسند است ، خوابيدن در اين وقت خوب نيست .

9- خواب غيلوله : خواب آخر روز است كه موجب بيماري است .

1 تا 9 - پندها ي جاويدان ، ص 449 و 410

* خواب بعد از عصرمکروه است . چنانكه از امیر المومنین ( علیه السلام ) روایت است خوابيدن بين الطلوعين و بين العشائين ( بين نماز مغرب و عشاء ) موجب پریشانی و فقر می شود .

حلیه المتقین ، ص169

امام رضا :

لَتَاءمُرُنَّ بِالْمَعْرُوفِ، وَلَتَنْهُنَّ عَنِ الْمُنْكَرِ، اَوْلَيَسْتَعْمِلَنَّ عَلَيْكُمْ شِرارُكُمْ، فَيَدْعُو خِيارُكُمْ فَلا يُسْتَجابُ لَهُمْ.( الدّرّة الباهرة ، ص 38، س 3، بحار، ج 75، ص 354، ح 10.)
بايد هر يك از شماها امر به معروف و نهى از منكر نمائيد وگرنه شرورترين افراد بر شما تسلّط يافته و هر چقدر كه خوبانِ شما، دعا و نفرين كنند مستجاب نخواهد شد.

فراموش نکن …

امام على(ع) در تفسير آيه‏ شريفه‏: «لاتنسَ نَصيبَك مِن الدّنيا» [1] ؛( بهره خود را از دنيا فراموش نكن)مى‏فرمايد: «لاتَنسَ صِحّتَك و قوّتَك و فراغَك و شبابَك و نشاطَك أن تَطلُبَ بها الآخرة؛ …»؛ برای رسيدن به آخرت(که بهتر و پایدارتر است)، چند چیز را فراموش نکن: 1ـ تندرستی ات، 2ـ نیروی و توانت، 3ـ اوقات فراغتت، 4ـ جوانی ات، 5ـ نشاط و شادابیت. [2]

پی نوشت :
1 . قصص، 77.
2 . معانى الاخبار، ص 325.

عنه ـ لِجابِرٍ ، لَمّا سَألَهُ أن يَعِظَهُ ـ :

يا جابِرُ ، اِجعَلِ الدُّنيا مالاً أصَبتَهُ في مَنامِكَ ثُمّ انتَبَهتَ و لَيسَ مَعَكَ مِنهُ شَيءٌ ، هَل هُو إلاّ ثَوبٌ تَلبَسُهُ فتُبلِيهِ أو طَعامٌ يَعودُ بَعدُ إلى ما تَعلَمُ ؟! فالعَجَبُ لِقَومٍ حُبِسَ أوَّلُهُم عَن آخِرِهِم ، ثُمّ نُودِيَ فِيهِم بِالرَّحيلِ و هُم في غَفلَةٍ يَلعَبونَ ! ( تنبيه الخواطر، ج 2، ص30)
امام صادق ـ به جابر كه از ايشان اندرزى خواست ـ فرمود : اى جابر! دنيا را [چونان ]مالى بدان كه در عالم خواب به دست مى آورى و چون بيدار مى شوى چيزى از آن نيست . آيا نصيب تو از دنيا چيزى جز همان جامه اى است كه مى پوشى و كهنه اش مى كنى، يا همان خوراكى است كه[مى خورى و سپس] به آن تبديل مى شود كه خود مى دانى؟! پس، شگفت از مردمى است كه اوّلين هاى آنان از آخرين هايشان گرفته شده اند (از ميان آنان رفته اند) و آنگاه در ميان ايشان بانگ رحيل سر داده شده است. ليكن همچنان بى خبر، سرگرم بازى اند.

امام علي :

الشَّرَهُ يَشِينُ النفسَ ، و يُفسِدُ الدِّينَ و يُزرِي بالفُتُوَّةِ . (غررالحكم،1866)
سيرى ناپذيرى نفس را ننگين مى كند و دين را تباه مى سازد و جوانمردى را لكه دار مى گرداند.

امام رضا علیه السلام

پيوند خويشاوندى‌ را برقرار كنيد گرچه‌ با جرعه‌ آبى‌ باشد ، و بهترين‌ پيوندخويشاوندى‌ ، خوددارى‌ از آزار خويشاوندان‌ است‌

(تحف‌ العقول‌ ، ص‌ 469

امام زين العابدين ـ مِن دُعائهِ لِوَداعِ شَهرِ رَمَضانَ ـ :

السَّلامُ علَيكَ يا شَهرَ اللّه ِ الأكبَرَ و يا عِيدَ أوليائهِ ، السلامُ علَيكَ يا أكرمَ مَصحوبٍ مِنَ الأوقاتِ و يا خَيرَ شَهرٍ في الأيّامِ و الساعاتِ ، السلامُ علَيكَ مِن شَهرٍ قَرُبَتْ فيهِ الآمالُ ، و نُشِرَتْ فيهِ الأعمالُ ، السلامُ عليكَ مِن قَرِينٍ جَلَّ قَدرُهُ مَوجودا و أفجَعَ فَقدُهُ مَفقودا و مَرجُوٍّ آلَمَ فِراقُهُ … السلامُ علَيكَ ما كانَ أطوَلَكَ على المُجرِمِينَ و أهيَبَكَ في صُدُورِ المُؤمِنِينَ!( صحيفه سجاديه ، دعاي 45)
امام زين العابدين ـ در دعاى خويش در وداع با ماه رمضان ـ گفت : بدرود اى بزرگترين ماه خدا ، و اى عيد اولياى خدا ؛ بدرود اى گرامى ترين اوقاتى كه [با ما] همراه بودى و اى بهترين ماه در ميان ديگر روزها و ساعتها . بدرود اى ماهى كه آرزوها در آن نزديك و اعمال و كردارها [ى نيك] در آن فراگير است ، بدرود اى همدمى كه وجودش گرامى و فقدانش دردآور و اميدى كه از دست دادنش رنج آور است. . . بدرود اى ماهى كه براى گنهكاران بس طولانى بودى و در سينه هاى مؤمنان بس پر شكوه

والیان شب قدر

حضرت امام محمد جواد علیه السلام می‌فرمود:
امیرالمؤمنین علی علیه السلام به ابن عباس فرمود:« شب قدر در هر سال وجود دارد و در آن، آنچه مربوط به آن سال است نازل می‌شود. پس از رسول خدا صلی الله علیه و آله کسانی والی و عهده‌دار شب قدر و اموری که در آن نازل می شود هستند.»
ابن عباس پرسید:« آن والیان کیانند؟ »
علی علیه السلام فرمود:« من و یازده نفر از نسل من که امامانی هم کلام با فرشتگان هستیم.»

امام جواد علیه السلام همچنین می‌فرمود:
رسول خدا به اصحابش می‌فرمود:« به شب قدر ایمان بیاورید که شب قدر، پس از من، برای علی بن ابی طالب و یازده فرزند او است.»

منابع:

بحارالانوار، ج 36، ص 243، حدیث 49 —— خصال
بحارالانوار، ج 36، ص373، حدیث3 —— خصال شیخ صدوق

امام علي :

المُدَّةُ و إن طالَت قَصيرَةٌ ، و الماضِي لِلمُقيمِ عِبرَةٌ ، و المَيَّتُ لِلحَيِّ عِظَةٌ ، و لَيسَ لِأمسِ إن مَضى عَودَةٌ ، و لا المَرءُ مِن غَدٍ على ثِقَةٍ ، الأوّلُ للأوسَطِ رائدٌ ، و الأوسَطُ للآخِرِ قائدٌ ، و كلٌّ لِكُلٍّ مُفارِقٌ . ( ميزان الحكمه، ج 13، ص288 )
مدّت عمر هر اندازه هم دراز باشد، باز كوتاه است و آنكه رفته براى آنكه مانده عبرت است و مرده براى زنده ، مايه پند. ديروزى كه گذشت ديگر باز نمى گردد و آدمى به هيچ فردايى اطمينان ندارد. اولى راهنماى وسطى است و وسطى پيشرو ي آخرى و همه از هم جدا مى شوند.

امام حسن مجتبي  :   

إنَّ اللّهَ جَعَل َشَهْرَرَمَضانَ مِضْماراًلِخَلْقِهِ، فَيَسْتَبِقُونَ فيهِ بِطاعَتِهِ إِلى مَرْضاتِهِ، فَسَبَقَ قَوْمٌ فَفَازُوا،وَقَصَّرَ آخَرُونَ فَخابُوا. [تحف العقول،ص 234،س 14؛من لايحضره الفقيه،ج 1،ص 511،ح 1479.]
 خداوند متعال ماه رمضان را براى بندگان خود ميدان مسابقه قرارداد. پس عدّه اى درآن ماه با اطاعت وعبادت به سعادت و خوشنودى الهى از يكديگر سبقت خواهند گرفت و گروهى از روى بى توجّهى و سهل انگارى خسارت و ضرر مى کنند.

رسول الله  ـ إنّهُ كانَ إذا أفطَرَ يقولُ ـ :   

اللّهُمّ لكَ صُمنا و على رِزقِكَ أفطَرْنا، فَتَقَبَّلْهُ مِنّا، ذَهَبَ الظَّماءُ، و ابتَلَّتِ العُروقُ، و بَقِيَ الأجرُ( ميزان الحكمه، ج6،ص393)
 پـيـامبر خدا  در هنگام افطار روزه اش عرض مى كرد : بار خدايا! براى تو روزه گرفتيم و با روزى تو افطار مى كنيم ، پس آن را از ما بپذير . تشنگى رفت و رگها شاداب شد و پاداش ماند.

بحار الأنوار عن عائشة :   

كانَ رَسولُ اللّه ِ إذا ذَكرَ خَديجَةَ لَم يَسأمْ مِن ثَناءٍ علَيها و استِغفارٍ لَها ، فذَكرَها ذاتَ يَومٍ فحَمَلَتني الغَيرَةُ فقلتُ : لَقد عَوَّضَكَ اللّه ُ مِن كبيرَةِ السِّنِّ ! فرأيتُ رَسولَ اللّه ِ غَضِبَ غَضَبا شَديدا ، فَسَقَطتُ في يَدِي ، فقلتُ : اللّهُمّ إنّكَ إن أذهَبتَ بغَضَبِ رَسولِكَ  لَم أعُدْ بذِكرِها بِسُوءٍ ما بَقِيتُ . فلَمّا رأى رَسولُ اللّه ِ  ما لَقِيتُ قالَ : كيفَ قُلتِ ؟! و اللّه ِ لَقَد آمَنَت بي إذ كَفر النّاسُ ، و آوَتني إذ رَفَضَني النّاسُ ، و صَدَّقَتني إذ كَذَّبَنيَ النّاسُ ، و رُزِقَت مِنّي حيثُ حُرِمتُموهُ . فغَدا و راحَ علَيَّ بها شَهرا . ( ميزان الحكمة ، ج 12، ص113)
 در بحار الأنوار ـ به نقل از عايشه ـ آمده است : رسول خدا  هرگاه از خديجه ياد مى كرد از تعريف و تمجيد او و طلب مغفرت براى وى خسته نمى شد. يك روز از او ياد كرد و من حسودى كردم و گفتم : خداوند عوض آن پير زن را به تو داده است! عايشه مى گويد : ديدم رسول خدا بشدّت خشمگين شد. من از گفته خود پشيمان شدم و گفتم : خدايا! اگر خشم رسولت را برطرف سازى، ديگر تا زنده هستم از خديجه به بدى ياد نخواهم كرد. مى گويد: چون رسول خدا  حالت مرا ديد، فرمود : چگونه اين حرف را زدى؟! به خدا قسم خديجه زمانى به من ايمان آورد كه همه مردم به من كافر بودند. زمانى كه همه مردم مرا از خود مى راندند او مرا پناه داد، زمانى كه همه مردم مرا تكذيب مى كردند او مرا تصديق كرد و زمانى كه شما از فرزند محروم بوديد، خداوند از من به او فرزند روزى كرد. عايشه مى گويد : پيامبر تا يك ماه شب و روز از خديجه برايم تعريف مى كرد .

امام علي  :   

نَومُ الصائمِ عِبادَةٌ، و صَمتُهُ تَسبيحٌ، و دُعاؤهُ مُستجابٌ، و عَمَلُهُ مُضاعَفٌ. إنّ للصائمِ عِندَ إفطارِهِ دَعوَةً لا تُرَدُّ .( ميزان الحكمة،ج 6، ص393)
 خواب روزه دار، عبادت است و خاموشى او تسبيح و دعايش پذيرفته وعملش دوچندان. براستي كه براي روزه دار به هنگام افطار دعايي است كه در درگاه خدا ردّ نمي شود.

في حديثِ المِعراجِ :  

… قالَ : يا ربِّ ، و ما ميراثُ الصَّومِ ؟ قالَ : الصَومُ يُورِثُ الحِكمَةَ، و الحِكمَةُ تُورِثُ المَعرِفَةَ، و المَعرِفَةُ تُورِثُ اليَقينَ ، فإذا استَيقَنَ العَبدُ لا يُبالِي كيفَ أصبَحَ، بِعُسرٍ أم بِيُسرٍ . (ميزان الحكمه،ج6، ص401 )
 در حديث معراج آمده است : پيامبر  عرض كرد : پروردگارا! ميراث روزه چيست ؟ خداوند فرمود: روزه حـكـمـت بـه ارث مى نهد و حكمت ، معرفت و معرفت ، يقين و چون بنده به يقين رسد ديگر برايش اهميتى ندارد كه چگونه شب و روز خود را بگذراند ، به سختى يا به آسانى .

امام الباقر  :   

قالَ رسولُ اللّه ِ  لِجابرِ بنِ عبدِ اللّه ِ : يا جابرُ ، هذا شَهرُ رَمَضانَ مَن صامَ نَهارَهُ و قامَ وِرْدا مِن لَيلِهِ و عَفَّ بَطنَهُ و فَرجَهُ و كَفَّ لِسـانَهُ خَرَجَ مِن ذُنوبِهِ كَخُروجِهِ مِن الشَّهرِ، فقالَ جابرٌ : يا رسولَ اللّه ِ ، ما أحسَنَ هذا الحديثَ ! فقالَ رسولُ اللّه ِ  : يا جابرُ ، و ما أشَدَّ هذهِ الشُّروطَ (ميزان الحكمه،ج6، ص397 )
 پيامبر خدا  به جابر بن عبد اللّه فرمود : اى جابر! در اين ماه رمضان، هر كس روز آن را روزه بدارد و جزئى از شبش را به عبادت پردازد و شكم و شرمگاه خويش را پاك نگه دارد و زبانش را حفظ كند، همان گونه كه از اين ماه خارج مى شود ، از گناهان خويش خارج شود . جابر عرض كرد : اى رسول خدا! چه زيباست اين حديث! رسول خدا  فرمود : اى جابر! و چه سخت است رعايت اين شروط!

امام رضا :   

الْحَسَناتُ في شَهْرِ رَمَضانَ مَقْبُولَةٌ وَ السَّيِّئاتُ فيهِ مَغْفُورَةٌ مَنْ قَرَأ في شَهْرِ رَمَضانَ آيَةً مِنْ کتابِ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ کانَ کمَنْ خَتَمَ الْقُرْآنَ في غَيْرِهِ مِنَ الشُّهُورِ. (بحار الأنوار، ج 96، ص 341)
 کارهاي نيکو در ماه رمضان پذيرفته شده و گناهان مورد آمرزش است، کسي که در ماه رمضان آيه اي از کتاب خداي صاحب عزّت و جلال را تلاوت نمايد، مانند کسي است که يک ختم قرآن در ماههاي ديگر کرده باشد.

مهدیست آنکه نهضت قرآن به پا کند                  مهدیست آنکه نیک و بد از هم جدا کند

مهدیست آنکه با کلمات محمدی                        گفتار پوچ ما همه پر محتوا کند

رسول اللّه :   

إذا استَهَلَّ رَمَضانُ غُلِّقَتْ أبوابُ النارِ ، و فُتِحَتْ أبوابُ الجِنانِ ، و صُفِّدَتِ الشَّياطينُ . ( ميزان الحكمة ،ج4،ص520)
 چون هلال ماه رمضان پديد آيد ، درهاى دوزخ بسته گردد و درهاى بهشت گشوده شود و شياطين به زنجير كشيده شوند .

امام صادق :   

لَستُ اُحِبُّ أن أرى الشّابَّ مِنكُم إلاّ غاديا في حالَينِ : إمّا عالِما أو مُتَعَلِّما ، فإن لَم يَفعَلْ فَرَّطَ ، فإن فَرَّطَ ضَيَّعَ ، و إنْ ضَيَّعَ أثِمَ ، و إن أثِمَ سَكَنَ النارَ و الذي بَعَثَ مُحمّدا بِالحَقِّ ( ميزان الحكمه، ج 5، ص463)
 دوست ندارم جواني از شما را جز در دو حال ببينم : دانشمند يا دانش جو ، زيرا اگر چنين نباشد كوتاهى كرده و چون كوتاهى كند ، تباه گشته و چون تباه گردد ، گنهكار باشد و چون گنهكار باشد ، سوگند به آن كه محمد را بحق برانگيخت ، درآتش جاى گيرد.